Atrás
Anuario 2018
ISBN
9788474768244
Editorial
Centro de Investigaciones Sociológicas
Fecha de la edición
2020
Colección
Fuera de Colección
Dimensiones
21 cm x 30 cm
N° Pág
294
O Centro de Investigacións Sociolóxicas (CIS) ten como función principal o estudo das actitudes e comportamentos da sociedade española, así como a medición da súa estabilidade e cambio no tempo. Este anuario forma parte dunha serie iniciada en 2012 que resume os resultados dos barómetros de opinión mensuais realizados, mediante a aplicación de enquisas persoais, en 2018. Presenta preguntas de especial relevancia, algunhas delas que se repiten mensualmente, mentres que outras responden. ao carácter monográfico de cada unha das enquisas. Con isto preténdese trasladar á cidadanía, dun xeito máis visual e próximo, unha selección dos datos que xera anualmente esta institución.
Este volume consta dun primeiro apartado dedicado á descrición detallada da metodoloxía empregada ao longo deste documento, dez capítulos temáticos e un anexo coas fichas técnicas dos estudos empregados para este anuario.Os dous primeiros capítulos son de carácter lonxitudinal, e recóllense as percepcións sobre a situación económica e política, e a valoración do goberno e da oposición, séguenlles oito capítulos monográficos, nos que se abordan temas como a saúde e as terapias, as relacións interxeracionais, a protección de datos, o tempo de lecer. e turismo, Constitución española e satisfacción coa democracia, cambio climático, Unión Europea, e opinión sobre política fiscal.
As táboas presentadas permiten comprender que tipo de persoas entrevistadas teñen máis probabilidades de manter cada unha das opinións recollidas nas enquisas, segundo unha selección de características. Estes inclúen trazos sociodemográficos como o sexo, a idade, os estudos realizados, a situación laboral, o estado civil ou a situación socioeconómica, pero tamén outros como o tamaño do municipio onde se reside, a ideoloxía, a memoria do voto e a práctica relixiosa. Deste xeito, ademais de presentar, de xeito xeral, a opinión ou, no seu caso, o comportamento das persoas entrevistadas, este anuario ofrece a posibilidade de detallar as opinións e comportamentos para colectivos concretos.
As bases de datos utilizadas para elaborar este anuario, así como todas as enquisas, series e preguntas realizadas polo CIS dende 1999, están dispoñibles na súa páxina web (www.cis.es) para ser consultadas ou descargadas de xeito gratuíto.
Madrid, 30 de abril de 2020
O anuario 2018 incorpora unha selección dos datos máis relevantes dos barómetros do CIS ao longo dese ano. No apartado dedicado a «Percepcións sobre a situación económica e política» recóllense as preguntas comúns dos diferentes barómetros que tratan esta temática, tanto desde un punto de vista retrospectivo como prospectivo. No apartado denominado «Valoración do goberno e a oposición» poden revisarse as avaliacións que as persoas entrevistadas fan do goberno, a oposición, os/as ministros/as e principais líderes políticos nos barómetros políticos que se realizaban habitualmente nos meses de xaneiro, abril, xullo e outubro. Debido á especial situación política de 2018, este apartado estrutúrase de forma distinta que en anuarios anteriores, xa que inclúe series relativas aos sucesivos gobernos do PP e do PSOE, polo que as táboas e os gráficos están adaptados ás preguntas e aos puntos temporais existentes.
O resto de apartados representa unha selección das preguntas de cada monográfico mensual. Para iso, buscouse un equilibro entre a relevancia de cada indicador e a cantidade de preguntas escollidas dese mes. Porén, en ocasións, a elección dalgunhas preguntas de batería precisou a dedicación dun maior espazo.
A presentación dos datos referidos a cada pregunta intenta manter unha estrutura similar dentro de cada capítulo. Así, os bloques dedicados a «Percepcións da situación económica e política» e «Valoración do goberno e a oposición» incorporan a evolución lonxitudinal anual destas opinións cun gráfico representativo das respostas, mensual ou trimestralmente.
Pola súa parte, os bloques temáticos mensuais mostran as frecuencias marxinais (ou medias, segundo o caso) para cada unha das preguntas seleccionadas, acompañadas tamén dun gráfico específico. Estes gráficos representan, na maioría dos casos, a porcentaxe de cada opción de resposta sobre un eixe de 0% a 100%. Porén, nalgunhas preguntas concretas, como a valoración media dos líderes políticos e dos/as ministros/as, esta representación axustouse a unha escala con límites inferior e superior, próximos aos datos para garantir a súa visibilidade (de 0 a 5), dada a proximidade destes valores.
Procedeuse a unha denominación representativa do contido das táboas incluídas, facendo referencia ao mes ou bloque temático ao que pertencen para facilitar a súa identificación. Así, por exemplo, a primeira táboa referida ao bloque «Percepcións sobre a situación económica e política» denomínase «Táboa SIT1»; a primeira táboa do bloque «Valoración do goberno e a
Oposición» é identificada como «Táboa POL1»; a primeira táboa do barómetro do mes de febreiro denomínase «Táboa F1», e así sucesivamente para o resto de meses. Estas táboas transcriben literalmente a pregunta e categorías de resposta do cuestionario orixinal.
A continuación, facilítanse táboas de cruzamentos de variables cos indicadores sociodemográficos e políticos máis habituais ofrecidos polo CIS aos seus usuarios/as: sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral, clase social, ideoloxía, recordo de voto, relixión e hábitat. Algunhas das variables
incluídas foron recodificadas, ou transformadas, co obxectivo de facilitar a lectura e interpretación dos datos que, en termos xerais, son calculados para cada categoría dos indicadores mencionados (en porcentaxes de fila). Unicamente no caso dalgunhas preguntas estas porcentaxes calculáronse por columnas, e así aparece indicado no documento.
Como novidade deste anuario 2018, inclúense táboas onde se presentan resultados de dúas ou tres preguntas de contido complementario ou similar, agregadas nunha única táboa. Para facilitar a comparación, móstranse determinadas
opcións de resposta e, xunto á porcentaxe, o número de persoas que responden (n). Ademais, como no anuario de 2017, incorpóranse algunhas series temporais anuais (desde 2003 sen interrupción) do capítulo «Opinión pública e política fiscal».
As variables idade e clase social manteñen as mesmas categorías que o CIS facilita para os diferentes estudos a través da súa páxina web. Porén, educación, situación laboral, ideoloxía, recordo de voto, relixión e hábitat recodificáronse de forma distinta para presentar unha táboa de resultados máis sintética.
A idade incorpora os seguintes intervalos: «Ata 24 anos», «De 25 a 34»,«De 35 a 44», «De 45 a 54», «De 55 a 64» e «65 anos ou máis». Na variable ideoloxía mantivéronse os valores intermedios «5» e «6» sen agrupar, e agrupáronse o resto de valores: na esquerda, os valores «1-2», «3-4», e na dereita, os valores «7-8» e «9-10».
As táboas do capítulo sobre «Opinión pública e política fiscal» comprenden ademais a opción de resposta «Ningunha», incluída no barómetro de 2018. As categorías do tamaño de hábitat identificáronse da seguinte forma: os municipios menores de 10 000 habitantes, como «Pobo ou cidade pequena»; de 10 001 a 100 000 habitantes, como «cidade mediana»; de 100 001 a 1 000 000 de habitantes, como «Cidade grande», e máis de 1 000 000 de habitantes, como «Gran núcleo urbano».
Para a creación das variables educación, clase social e relixión, empregouse unha combinación de preguntas. No caso da educación, combínanse a pregunta de se foi ou non á escola, e a pregunta que mide o nivel dos estudos de máis alto nivel que se cursaron, para xerar as seguintes categorías: «Primaria ou menos», «Secundaria inicial», «FP de grado medio», «Secundaria superior», «FP de grado superior» e «Universidade».
A variable relixión integra a definición en materia relixiosa coa frecuencia da práctica relixiosa, creando tres categorías: «Crente practicante», «Crente non practicante» e «Ateo/a, non crente».
Polo que respecta a recordo de voto, combínanse a pregunta de se foi votar ou non nas últimas eleccións, e a pregunta de a que partido votou, e téñense en conta, para cada mes, os partidos e agrupacións políticas presentadas na convocatoria electoral previa. Neste sentido, a referencia
son os partidos presentados nas eleccións xerais de xuño de 2016. Xunto aos partidos aparecen as categorías «Non tiña idade», «En branco», «Non votou», «Non recorda» e «N.C.»; «Non votou» reúne todas aquelas opcións que reflexan privación ou inhibición do voto en calquera das dúas preguntas orixinais (foi votar pero non puido facelo, non foi votar porque non puido, preferiu non votar e voto nulo). A opción «Non tiña dereito a voto», que reflexa a inexistencia do dereito a votar, non se mostra na clasificación.
Pola súa parte, a variable clase social créase a partir das respostas das persoas entrevistadas a tres preguntas: situación laboral, ocupación e status socioeconómico, seguindo a codificación da CNO 2011 e a CNAE 2009. As cinco categorías desta variable son: «Clase alta/media-alta» (agrupa a profesionais e técnicos, directivos/as e cadros medios), «Novas clases medias» (asalariados/as non manuais), «Vellas clases medias» (empresarios/as, autónomos/as e agricultores/as), «Obreiros/as cualificados/as» (manuais cualificados, capataces e artesáns/ás), «Obreiros/as non cualificados» (obreiros/as da industria e os servizos, e xornaleiros/as do campo).
As categorías de resposta «Non sabe (N.S.)» e «Non contesta (N.C.)» das variables explicativas —de cruzamento— unicamente se presentan nas táboas naqueles casos nos que esta cifra ten sentido propio. Así, «N.S.» e «N.C.» mantivéronse ao presentar a ideoloxía política; «Non recorda» e «N.C.» no recordo de voto; e «N.C.» na variable relixión, pero nos demais casos (sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social) non se inclúen polo seu carácter residual.
Por outro lado, especificouse, no caso de que así fora recollido no deseño do cuestionario, se se trataba dunha «Resposta espontánea» proporcionada pola persoa entrevistada ao formularlle a pregunta e, noutras ocasións, se se trataba dalgunha categoría que o/a entrevistador/a tiña a instrución de non ofrecer como opción de resposta predeterminada, en cuxo caso aparece ao lado desa categoría «NON LER». Tal é o caso da categoría «Non procede», que non representa unha resposta como tal, senón que inclúe aqueles casos onde, pola situación persoal da persoa entrevistada, non se aplica a pregunta.
O feito de que algunhas das categorías dos diferentes indicadores non estean moi presentes entre as respostas das persoas entrevistadas, unido a que a mostra total repártese entre os grupos xerados a partir da estratificación das variables de cruzamento, obriga a chamar a atención sobre as limitacións que impón á interpretación das porcentaxes. Por iso aparece, entre parénteses, o número de persoas (n) que responde por categoría ou no seu conxunto a esta pregunta.
A información que se proporciona respecto ás preguntas seleccionadas é, en ocasións, parcial, co fin de facilitar a lectura. Así, por exemplo, as opcións de resposta «Moito» e «Bastante», utilizadas nalgunhas preguntas de batería para capturar tanto unha frecuencia como un grado de acordo, foron agrupadas na opción «Moito + Bastante», descartándose o resto de opcións de resposta («Pouco» e «Nada»). Noutros casos, agrupáronse categorías de resposta cando o resultado se considerou relevante, ou co fin de resumir e facilitar a comparación, como é o caso, por exemplo, da pregunta sobre «Garantías de protección de datos persoais en Internet», onde se agrupan dúas opcións de resposta («Moi altas + altas»).
Polo xeral, trátase de presentar o resultado máis significativo deste tipo de preguntas, de maneira que, en ocasións, incorpórase un só dato. É o caso do capítulo titulado «Opinión pública e política fiscal», que só
mostra a categoría «Moi poucos» na pregunta relativa aos «Recursos destinados aos diferentes servizos públicos».
Por outro lado, naquelas preguntas que incorporan a posibilidade de mencionar máis dunha resposta (por exemplo, primeiro e segundo lugar), nas táboas de cruzamento represéntanse unicamente os datos referidos ao primeiro lugar. Ademais, no caso das escalas do 0 ao 10, cando non se trata de preguntasen batería, procedeuse á agrupación de categorías para facilitar a lectura: «0-2», «3-4», «5», «6-7» e «8-10».
Ao longo do documento aparecen preguntas denominadas de resposta múltiple que representan, de maneira agregada, as respostas de cada unha das persoas entrevistadas a unha listaxe de opcións. Estas preguntas teñen a característica de que o (n) representa, a diferencia do resto de preguntas, a totalidade de respostas en lugar da totalidade de persoas que responderon. O/a entrevistador/a marca todas as respostas mencionadas pola persoa entrevistada, polo que a suma das porcentaxes de columna é superior a 100. En ocasións, para facilitar a lectura da táboa en preguntas de resposta múltiple, escolléronse as respostas máis nomeadas, como por exemplo na pregunta sobre «Formas de desfrutar persoalmente dos principais días de ocio», onde se seleccionaron algunhas actividades representativas.
En anexo deste anuario poden encontrarse as fichas técnicas correspondentes a cada un dos barómetros que o conforman.
- Valoración da xestión do Goberno Central do PP
- Valoración Do Labor Do Primeiro Partido Da Oposición (Goberno Central)
- Grao de confianza no presidente do goberno: Mariano Rajoy
- Coñocemento e escala de valoración (0-10) de los/as ministros/as del gobierno del PP
- Coñocemento e escala de valoracíon (0-10) dos políticos nacionales y autonómicos
- Valoración da xestión do Goberno Central do Psoe
- Grao de confianza no presidente del gobierno: Pedro Sánchez
- Coñecemento e escala de valoración (0-10) dos/as ministros/as do goberno do Psoe
- Coñecemento de diferentes tratamentos non convencionais relacionados coa saúde
- Coñecemento de diferentes tratamentos non convencionais relacionados coa saúde
- Asistencia a un/unha profesional para administración de diferentes tratamentos non convencionais relacionados coa saúde (últimos doce meses)
- Coñecemento e asistencia a diferentes tratamentos non convencionais relacionados coa saúde (resumo)
- Motivos para non utilizar os tratamentos non convencionais relacionados coa saúde
- Razóns polas que persoalmente utilizou os tratamentos non convencionais relacionados coa saúde (últimos doce meses)
- Contribucións dos avós e as avoas á sociedade española
- Razón para dicir que unha persoa é da terceira idade
- Relación con persoas coas que non convive
- Frecuencia coa que conversa telefonicamente con distintas persoas coas que non convive
- Frecuencia coa que conversa persoalmente con distintas persoas coas que non convive
- Prestación de diferentes tipos de axuda nos últimos seis meses a persoas do seu círculo social máis próximo
- Recibiu diferentes tipos de axuda nos últimos seis meses de persoas do teu círculo social máis próximo
- Grao de información acerca dos riscos de proporcionar datos persoais
- Garantías de protección de datos persoais en internet
- Garantías de protección de datos persoais en internet
- Grao de acordo con distintas afirmacións sobre a seguridade que proporcionan as redes sociais
- Frecuencias e representación gráfica
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por ideoloxía, recordo de voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, recordo de voto, relixión e hábitat
- Frecuencia de uso de medidas de seguridade en internet: lectura das políticas de privacidade
- Frecuencia de uso de medidas de seguridade en internet: uso de ferramentas para evitar seguimento na navegación por páxinas web
- Frecuencia de uso de medidas de seguridade en internet (resumo)
- Precaucións tomadas en internet para seguridade dos datos persoais
- Ideas coas que se relacionan as viaxes de ocio
- Preferencia na duración das viaxes de ocio
- Preferencia na elección de destino nas viaxes de ocio (turísticas/pouco turísticas)
- Preferencia na programación de viaxes de lecer (turista/pequeno turista)
- Preferencias na elección de destino e programación das viaxes de ocio
- Preferencias en temáticas e obxectivos nas viaxes de ocio (resumo)
- Formas de desfrutar persoalmente dos principais días de ocio
- Grao de satisfacción coa constitución española
- Posición respecto á reforma da constitución española
- Tipo de reforma que habería que facer na constitución española
- Sentimento de orgullo dos españois polo proceso da transición á democracia
- Grao de satisfacción co funcionamento da democracia en España
- Réxime político preferido
- Valoración da importancia dos temas tratados no congreso e o senado
- Opinión sobre si as secas extremas ou inundacións son fenómenos que sempre ocorreron ou teñen que ver co cambio climático
- Coñecemento da existencia dun cambio climático actualmente e opinións sobre fenómenos extremos (resumo)
- Grao de influencia no cambio climático da acción dos seres humanos, a industria, coches, gases, etc.
- Cambios persoais necesarios para combater o cambio climático
- Frecuencias e representación gráfica
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Grao de acordo con opinións habituais sobre o cambio climático
- Frecuencias e representación gráfica
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Identificación persoal con diferentes ámbitos territoriais
- Influencia que debe intentar ter España nas decisións sobre Europa e a política da UE
- Grupo político que tivo máis influencia nas políticas desenvolvidas pola Unión Europea
- Grupo político que lle gustaría que tivese máis influencia nas políticas desenvolvidas pola Unión Europea
- Escala de confianza en diferentes institucións políticas
- Frecuencias e representación gráfica
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por ideoloxía, recordo de voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, recordo de voto, relixión e hábitat
- Temas que deberían ser prioritarios para os partidos políticos españois no Parlamento Europeo
- Frecuencias e representación gráfica
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por ideoloxía, recordo de voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, recordo de voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, recordo de voto, relixión e hábitat
- Grao de satisfacción co funcionamento de distintos servizos públicos
- Frecuencias e representación gráfica
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat (cont.)
- Funcionalidade dos impostos
- Valoración do gasto das administracións públicas en diferentes servizos públicos
- Frecuencias e representación gráfica
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por sexo, idade, estado civil, educación, situación laboral e clase social
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Cruzamentos por ideoloxía, memoria do voto, relixión e hábitat
- Contraprestacións que recibe a sociedade polo pagamento ás administracións públicas dos impostos e cotizacións (resumo)
- Valoración das contraprestacións que se reciben persoal e familiarmente polo pagamento ás administracións públicas de impostos e cotizacións
- Contraprestacións que recibe a sociedade polo pagamento ás administracións públicas dos impostos e cotizacións
- Presión fiscal sobre os/as contribuíntes en españa e percepción do fraude fiscal (resumo)
- Evolución da percepción da presión fiscal sobre os/as contribuíntes en españa (2003-2018)
- Evolución da percepción do grao de fraude fiscal que existe en España (2003-2018)
- Xustiza no cobramento dos impostos
